Δυσλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερόλη)
Τι είναι η χοληστερόλη;
Η χοληστερόλη είναι μία ουσία που βρίσκεται στο αίμα. Κάθε άνθρωπος έχει κάποια ποσότητα χοληστερόλης, και είναι απαραίτητη για την υγεία μας. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν υπάρχει μεγαλύτερη…
από όσο χρειάζεται ποσότητα αυτής. Σε σχέση με ανθρώπους που έχουν φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης, άνθρωποι με υψηλά επίπεδα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό, και άλλες διαταραχές. Όσο μεγαλύτερη είναι η χοληστερόλη, τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος να εμφανίσεις κάποια επιπλοκή.
Υπάρχουν πολλές μορφές χοληστερόλης;
Ναι, υπάρχουν ορισμένοι τύποι. Αν έχεις ήδη κάνει κάποια στιγμή εξέταση αίματος για να μετρήσεις την χοληστερόλη σου, θα έχεις πιθανότατα ακούσει τον γιατρό σου να μιλάει για:
- Ολική χοληστερόλη
- LDL χοληστερόλη – Πολλές φορές αποκαλείται και ως «κακή» χοληστερόλη. Αυτό διότι αν έχεις υψηλά επίπεδα της LDL, αυξάνεται ο κίνδυνος για έμφραγμα, εγκεφαλικό και άλλες επιπλοκές.
- HDL χοληστερόλη – Πολλές φορές αποκαλείται και ως «καλή» χοληστερόλη. Αυτό διότι αν έχεις υψηλά επίπεδα της HDL, ελαττώνεται ο κίνδυνος για έμφραγμα, εγκεφαλικό και άλλες επιπλοκές.
- Non–HDL χοληστερόλη – Αποτελεί τη διαφορά της ολικής χοληστερόλης μείον της HDL χοληστερόλης.
- Τριγλυκερίδια – τα τριγλυκερίδια δεν είναι χοληστερόλη. Είναι μία μορφή λίπους. Αλλά συχνά μετρούνται όταν μετριέται και η χοληστερόλη. (Αν έχεις υψηλά τριγλυκερίδια φαίνεται ότι επίσης αυξάνεται ο κίνδυνος για έμφραγμα και εγκεφαλικό.)
Ποιες πρέπει να είναι οι τιμές της χοληστερόλης μου;
Ρώτησε τον γιατρό σου ποιες είναι οι επιθυμητές τιμές για σένα. Κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει διαφορετικό στόχο για την τιμή της χοληστερόλης.
Γενικά, άνθρωποι που δεν έχουν γνωστή στεφανιαία νόσο, πρέπει να στοχεύουν σε:
- Ολική χοληστερόλη κάτω από 200
- LDL χοληστερόλη κάτω από 130 (ή χαμηλότερα, εφόσον έχουν υψηλό κίνδυνο για έμφραγμα ή εγκεφαλικό)
- HDL χοληστερόλη πάνω από 60
- Non-HDL χοληστερόλη κάτω από 160 (ή χαμηλότερα, εφόσον έχουν υψηλό κίνδυνο για έμφραγμα ή εγκεφαλικό)
- Τριγλυκερίδια κάτω από 150
Έχε στον νου σου, ότι αρκετοί άνθρωποι, ακόμα και αν δεν μπορούν να πετύχουν αυτούς τους στόχους, μπορεί να έχουν χαμηλό κίνδυνο για εμφάνιση επιπλοκών.
Τι πρέπει να κάνω αν ο γιατρός μου μου πει ότι έχω υψηλή χοληστερόλη;
Ρώτησε τον γιατρό σου ποιος είναι ο συνολικός κίνδυνος να εμφανίσεις έμφραγμα ή εγκεφαλικό. Η υψηλή χοληστερόλη αυτή καθαυτή δεν είναι απαραίτητα λόγος για να ανησυχείς. Αλλά αποτελεί έναν από τους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση επιπλοκών. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι:
- Το κάπνισμα
- Η αρτηριακή υπέρταση
- Αν έχεις γονέα, αδερφό ή αδερφή που νόσησαν από καρδιακή νόσο σε νεαρή ηλικία (Νεαρή ηλικία εννοείται ως κάτω των 55 ετών για άνδρα και κάτω των 65 ετών για γυναίκα)
- Αν είσαι άνδρας (οι γυναίκες έχουν επίσης κίνδυνο, αλλά οι άνδρες έχουν υψηλότερο σε μικρότερες ηλικίες)
- Μεγάλη ηλικία
Αν έχεις υψηλή πιθανότητα για έμφραγμα ή εγκεφαλικό, τότε η υψηλή χοληστερόλη είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Αντιθέτως, αν έχεις μικρή πιθανότητα για επιπλοκές, τότε ακόμα και αν έχεις υψηλή χοληστερόλη, δεν έχει τόσο μεγάλη βαρύτητα.
Πρέπει να πάρω κάποιο φάρμακο για να μειώσω την χοληστερόλη μου;
Δεν σημαίνει ότι όποιος έχει υψηλή χοληστερόλη πρέπει να λάβει και φαρμακευτική αγωγή. Ο γιατρός σου θα αποφασίσει, ανάλογα και με την ηλικία σου, το φύλο σου, το οικογενειακό ιστορικό σου και άλλα προβλήματα υγείας.
Θα πρέπει να λάβεις κάποιο φάρμακο που μειώνει την χοληστερόλη (στατίνη), εάν έχεις:
- Ήδη πάθει έμφραγμα ή εγκεφαλικό
- Γνωστή καρδιακή νόσο
- Σακχαρώδη διαβήτη
- Πάσχεις από μία νόσο που ονομάζεται περιφερική αγγειακή νόσος, κατά την οποία μπορεί να πονάς στα πόδια σου όταν περπατάς, και συμβαίνει όταν οι αρτηρίες στα πόδια σου έχουν στενωθεί από εναποθέσεις λίπους (αθηρωμάτωση)
- Κοιλιακό ανεύρυσμα αορτής, το οποίο χαρακτηρίζεται από διάταση και διεύρυνση της κύριας αρτηρίας στην κοιλία
Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που ανήκουν σε κάποια από τις προαναφερθείσες κατηγορίες, θα πρέπει να λάβουν ένα υπολιπιδαιμικό φάρμακο, ανεξάρτητα από τα επίπεδα χοληστερόλης τους. Αν ο γιατρός σου σου συστήσει μία στατίνη, να την λαμβάνεις καθημερινά. Το φάρμακο μπορεί να μην σε κάνει να νιώσεις καλύτερα, όμως σε προστατεύει από έμφραγμα και εγκεφαλικό.
Μπορώ να μειώσω την χοληστερόλη μου χωρίς φάρμακα;
Ναι, μπορείς, κάνοντας τα παρακάτω:
- Απέφυγε το κόκκινο κρέας, το βούτυρο, τα τηγανιτά φαγητά, το τυρί και όλα τα φαγητά που έχουν κορεσμένα λιπαρά
- Χάσε βάρος, αν είσαι υπέρβαρος
- Ασκήσου
Ακόμα και αν αυτά τα βήματα δεν μειώσουν την χοληστερόλη σου, μπορεί να βελτιώσουν την γενικότερη κατάσταση της υγείας σου.
