Προεγχειρητικός έλεγχος και εκτίμηση καρδιαγγειακού κινδύνου
Πολλοί ασθενείς που υποβάλλονται σε μείζονα μη καρδιακά χειρουργεία ενέχουν κίνδυνο να εμφανίζουν καρδιαγγειακές επιπλοκές κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Ο κίνδυνος εξαρτάται τόσο από τον ασθενή όσο και από το είδος του χειρουργείου.
Ο προεγχειρητικός έλεγχος συμβάλλει στην αναγνώριση αυτού του κινδύνου με στόχο την ενημέρωση του ασθενούς αλλά και του χειρουργού ώστε να ζυγιστούν τα οφέλη σε σχέση με τις πιθανές επιπλοκές με στόχο την μείωση του κινδύνου με ταυτόχρονο μέγιστο όφελος για τον ασθενή.
Όλοι οι ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση πρέπει να εκτιμώνται για τον καρδιαγγειακό κίνδυνο προεγχειρητικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο προεγχειρητικός έλεγχος θα αναδείξει προβλήματα που μέχρι τότε δεν ήταν γνωστά ή δεν αντιμετωπίζονταν με τον σωστό τρόπο. Ο καρδιολόγος θα λάβει πολλές πληροφορίες από την λήψη λεπτομερούς ιστορικού, από την ενδελεχή κλινική εξέταση και από το είδος του χειρουργείου στο οποίο πρόκειται να υποβληθεί ο ασθενής, και με τη βοήθεια ειδικών μοντέλων εκτίμησης του προεγχειρητικού καρδιαγγειακού κινδύνου θα καθοδηγήσει τον ασθενή αλλά και τον χειρουργό.
Ο καρδιολόγος θα εκτιμήσει την ύπαρξη στηθάγχης, δύσπνοιας, συγκοπτικών επεισοδίων και αισθήματος παλμών καθώς και τυχόν ιστορικό στεφανιαίας νόσου, βαλβιδικής νόσου, μυοκαρδιοπάθειας, υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη, νεφρικής νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου ή περιφερικής αγγειακής νόσου.
Επιπλέον εκτιμάται η λειτουργική κατάσταση του ασθενούς. Ενδεικτικά ο ασθενής ερωτάται αν μπορεί να:
- αυτοεξυπηρετηθεί, να σιτιστεί, να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα
- περπατήσει 2 ορόφους ή περισσότερο
- κάνει βαριές δουλειές μέσα στο σπίτι όπως τρίψιμο πατώματος, μετακίνηση βαριών επίπλων
- συμμετάσχει σε αθλήματα όπως κολύμβηση, τένις, ποδόσφαιρο, μπάσκετ ή σκι
Η κλινική εξέταση εστιάζεται στο καρδιαγγειακό σύστημα και περιλαμβάνει την μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, ακρόαση καρδιάς και πνευμόνων, ψηλάφηση κοιλίας, και εξέταση των κάτω άκρων για τυχόν οιδήματα και διαταραχές αιμάτωσης, με στόχο την ανάδειξη καρδιακής ανεπάρκειας, βαλβιδοπαθειών ή άλλων παθήσεων του καρδιαγγειακού συστήματος.
Επιπλέον η διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ) μπορεί να αναδείξει αρρυθμία (πχ κολπική μαρμαρυγή) ή παλαιό έμφραγμα. Εφόσον ο καρδιολόγος το κρίνει, ο προεγχειρητικός έλεγχος μπορεί να συμπεριλάβει:
- υπέρηχο καρδιάς και την ανάδειξη καρδιακής ανεπάρκειας ή βαλβιδοπαθειών,
- δοκιμασία κόπωσης για την εκτίμηση της λειτουργικής κατάστασης του ασθενούς και εκτίμηση ύπαρξης στεφανιαίας νόσου,
holter ρυθμού 24ώρου για την ανάδειξη και εκτίμηση αρρυθμιών ή άλλων επιπλέων εξετάσεων όπως σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου ή στεφανιογραφία.