Πρόπτωση Μιτροειδούς Βαλβίδας
Τι είναι η πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας;
Η πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας (ΠΜΒ) είναι μία συχνή αιτία ανεπάρκειας μιτροειδούς βαλβίδας (διαβάστε περισσότερα στον σύνδεσμο https://kolios-kardiologos.gr/ανεπάρκεια-μιτροειδούς-βαλβίδας ). Παρόλο που η πλειοψηφία των ασθενών έχει ήπιου βαθμού ανεπάρκεια ή διαφυγή ή καθόλου ανεπάρκεια, η ΠΜΒ είναι μία αρκετά συχνή αιτία χειρουργικής διόρθωσης ανεπάρκειας μιτροειδούς βαλβίδας στις ανεπτυγμένες χώρες. Με την ακρόαση καρδιάς τίθεται η υποψία της ΠΜΒ ενώ η διάγνωση επιβεβαιώνεται με τον υπέρηχο καρδιάς (τρίπλεξ).
Πόσο συχνή είναι η πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας; 
Η συχνότητα με την οποία εμφανίζεται η νόσος στον γενικό πληθυσμό ποικίλει με βάση διάφορες μελέτες, και αυτό οφείλεται κυρίως στον τρόπο με τον οποίο ορίζεται η ΠΜΒ. Με βάσει τα σύγχρονα κριτήρια διάγνωσης ΠΜΒ, η συχνότητα εμφάνισής της στον γενικό πληθυσμό κυμαίνεται στο 2,4 %. Συνήθως οι ασθενείς με ΠΜΒ τείνουν να είναι πιο αδύνατοι και με μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης ανεπάρκειας μιτροειδούς βαλβίδας. Οι γυναίκες έχουν ελαφρώς μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης ΠΜΒ σε σχέση με τους άνδρες και η πλειοψηφία των ασθενών έχει ανεπάρκεια μιτροειδούς (που φτάνει το 70%). Παρόλα αυτά, από αυτούς τους ασθενείς, το 75% έχει ήπιου βαθμού ανεπάρκεια ή διαφυγή, ενώ σοβαρού βαθμού ανεπάρκεια μεταξύ των ασθενών με ΠΜΒ είχε το 4%, δηλαδή ένα μικρό ποσοστό.
Πώς τίθεται η διάγνωση της πρόπτωσης μιτροειδούς βαλβίδας; 
Η διάγνωση της ΠΜΒ παλαιότερα στηριζόταν τόσο σε κλινικά όσο και σε απεικονιστικά κριτήρια. Στην σύγχρονη εποχή, η διάγνωση της ΠΜΒ βασίζεται αποκλειστικά σε απεικονιστικά κριτήρια. Ο σύγχρονος ορισμός της ΠΜΒ αφορά της προς τα πίσω προβολή μίας τουλάχιστον εκ των δύο γλωχίνων της μιτροειδούς βαλβίδας πάνω από 2 χιλιοστά σε σχέση με τον μιτροειδικό δακτύλιο στον μακρό άξονα (παραστερνικό ή τριών κοιλοτήτων), όπως φαίνεται στην εικόνα. Ιστορικά, ενώ ένας χαρακτηριστικός ήχος κατά την ακρόαση της καρδιάς σαν κλικ, και ένα τελοσυστολικό φύσημα (διαβάστε περισσότερα στον σύνδεσμο https://kolios-kardiologos.gr/καρδιακό-φύσημα ) περιγράφηκαν ήδη από τον 19ο αιώνα, η συσχέτισή τους με την ΠΜΒ αναδείχθηκε από τον Barlow το 1963. Η ΠΜΒ συσχετίσθηκε κατά καιρούς με ποικίλα συμπτώματα και κλινικά σύνδρομα, αλλά οι περισσότερες μελέτες χρησιμοποίησαν ποικίλα και μη σαφή κριτήρια για την διάγνωση της ΠΜΒ. Επιπλέον η ΠΜΒ κατά καιρούς αναφέρεται με διάφορα άλλα ονόματα όπως σύνδρομο κλικ-φυσήματος, νόσος Barlow, μυξωματώδης νόσος μιτροειδούς βαλβίδας, χαλαρή μιτροειδής βαλβίδα κτλ., οδηγώντας σε περαιτέρω σύγχυση.
Πως ταξινομείται η πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους ταξινομείται η ΠΜΒ:
Ανάλογα με την αιτία της, η ΠΜΒ κατηγοριοποιείται ως πρωτοπαθής (εκφύλιση της βαλβίδας σε απουσία κάποιας νόσου συνδετικού ιστού, σποραδική ή οικογενής) και δευτεροπαθής (η οποία έχει σχέση με κάποια άλλη διαταραχή ή σύνδρομο, όπως το σύνδρομο Marfan)
Ανάλογα με τα κλινικά της ευρήματα, η ΠΜΒ κατηγοριοποιείται ως σύνδρομο, όταν συνοδεύεται από άλλα κλινικά ευρήματα όπως σκαφοειδή θώρακα, και ως μεμονωμένη ΠΜΒ.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα της ανώμαλης κίνησης της βαλβίδας.
Ανάλογα με την μορφολογία της, η ΠΜΒ κατηγοριοποιείται ως κλασική (γνωστή και ως σύνδρομο Barlow), με πάχυνση των γλωχίνων άνω των 5 χιλιοστών και με πρόπτωση και των δύο γλωχίνων, και ως μη-κλασική, με μερική ή καθόλου πάχυνση των γλωχίνων και τμηματική πρόπτωσή τους.
Ποια είναι τα κλινικά ευρήματα της πρόπτωσης μιτροειδούς βαλβίδας;
Επειδή τα συμπτώματα δεν είναι διαγνωστικά για την ΠΜΒ, τα στοιχεία κλειδιά για την διάγνωση της νόσου είναι τα ευρήματα από την ακρόαση της καρδιάς που θα θέσουν την υποψία ΠΜΒ και θα οδηγήσουν στη διενέργεια υπερήχου καρδιάς.
Σύνδρομο ΠΜΒ: Πολλά μη ειδικά συμπτώματα και σημεία έχουν συσχετισθεί με την ΠΜΒ, όπως θωρακικό άλγος, αίσθημα παλμών, δύσπνοια, εύκολη κόπωση, ζάλη, αγχώδης διαταραχή και ηλεκτροκαρδιογραφικές αλλοιώσεις. Το σύνδρομο ΠΜΒ έχει οριστεί ως συνδυασμός όλων αυτών των συμπτωμάτων και σημείων με ΠΜΒ. Παρόλα αυτά, η αξιοπιστία και ακρίβεια του συνδρόμου ΠΜΒ έχει αμφισβητηθεί λόγω της μη χρήσης ξεκάθαρων διαγνωστικών κριτηρίων ΠΜΒ στο παρελθόν από διάφορες μελέτες.
Η κλινική εξέταση παραμένει το σημείο κλειδί για την διάγνωση της ΠΜΒ. Τα ακροαστικά ευρήματα (συστολικό φύσημα και κλικ) αποτελούν τα αρχικά σημεία που θα οδηγήσουν σε περαιτέρω έλεγχο με υπέρηχο καρδιάς. Ο υπέρηχος καρδιάς (διαβάστε περισσότερα στον σύνδεσμο https://kolios-kardiologos.gr/triplex-kardias ) θα βοηθήσει όχι μόνο στην διάγνωση της ΠΜΒ αλλά και στην αξιολόγηση άλλων παραμέτρων της δομής της καρδιάς αλλά και αιμοδυναμικών παραμέτρων.
Επιμέλεια
Μάριος Δ. Κολιός
Ειδικός Καρδιολόγος-Στρατιωτικός Ιατρός
Επιστημονικός Συνεργάτης Α’ Καρδιολογικής Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων
Βιβιογραφία:
Freed LA, Benjamin EJ, Levy D, et al. Mitral valve prolapse in the general population: the benign nature of echocardiographic features in the Framingham Heart Study. J Am Coll Cardiol 2002; 40:1298.
Theal M, Sleik K, Anand S, et al. Prevalence of mitral valve prolapse in ethnic groups. Can J Cardiol 2004; 20:511.
Avierinos JF, Gersh BJ, Melton LJ 3rd, et al. Natural history of asymptomatic mitral valve prolapse in the community. Circulation 2002; 106:1355.
Bonow RO, Carabello BA, Chatterjee K, et al. 2008 Focused update incorporated into the ACC/AHA 2006 guidelines for the management of patients with valvular heart disease: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines (Writing Committee to Revise the 1998 Guidelines for the Management of Patients With Valvular Heart Disease): endorsed by the Society of Cardiovascular Anesthesiologists, Society for Cardiovascular Angiography and Interventions, and Society of Thoracic Surgeons. Circulation 2008; 118:e523.
Grewal J, Suri R, Mankad S, et al. Mitral annular dynamics in myxomatous valve disease: new insights with real-time 3-dimensional echocardiography. Circulation 2010; 121:1423.
Clavel MA, Mantovani F, Malouf J, et al. Dynamic phenotypes of degenerative myxomatous mitral valve disease: quantitative 3-dimensional echocardiographic study. Circ Cardiovasc Imaging 2015; 8.
BARLOW JB, POCOCK WA. The significance of late systolic murmurs and mid-late systolic clicks. Md State Med J 1963; 12:76.
Nishimura RA, Otto CM, Bonow RO, et al. 2014 AHA/ACC guideline for the management of patients with valvular heart disease: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol 2014; 63:e57.
de Marchena E, Badiye A, Robalino G, et al. Respective prevalence of the different carpentier classes of mitral regurgitation: a stepping stone for future therapeutic research and development. J Card Surg 2011; 26:385.
Kelly RE, Goretsky MJ, Obermeyer R, et al. Twenty-one years of experience with minimally invasive repair of pectus excavatum by the Nuss procedure in 1215 patients. Ann Surg 2010; 252:1072.
Grau JB, Pirelli L, Yu PJ, et al. The genetics of mitral valve prolapse. Clin Genet 2007; 72:288.
Lardeux A, Kyndt F, Lecointe S, et al. Filamin-a-related myxomatous mitral valve dystrophy: genetic, echocardiographic and functional aspects. J Cardiovasc Transl Res 2011; 4:748.
Attias D, Stheneur C, Roy C, et al. Comparison of clinical presentations and outcomes between patients with TGFBR2 and FBN1 mutations in Marfan syndrome and related disorders. Circulation 2009; 120:2541.
Attenhofer Jost CH, Connolly HM, O’Leary PW, et al. Left heart lesions in patients with Ebstein anomaly. Mayo Clin Proc 2005; 80:361.
Lucas RV Jr, Edwards JE. The floppy mitral valve. Curr Probl Cardiol 1982; 7:1.
Cole WG, Chan D, Hickey AJ, Wilcken DE. Collagen composition of normal and myxomatous human mitral heart valves. Biochem J 1984; 219:451.
Barber JE, Kasper FK, Ratliff NB, et al. Mechanical properties of myxomatous mitral valves. J Thorac Cardiovasc Surg 2001; 122:955.
Adams DH, Carabello BA, Castillo J. Mitral valve regurgitation. In: Hurst’s The Heart, 13th ed, Fuster V, Walsh RA, Harrington RA (Eds), McGraw-Hill, New York 2010.
Eriksson MJ, Bitkover CY, Omran AS, et al. Mitral annular disjunction in advanced myxomatous mitral valve disease: echocardiographic detection and surgical correction. J Am Soc Echocardiogr 2005; 18:1014.
Carpentier A, Lacour-Gayet F, Camilleri J, et al. Fibroelastic dysplasia of the mitral valve. An anatomical clinical entity. Circulation 1980; 62 (Suppl. III):111.
Prunotto M, Caimmi PP, Bongiovanni M. Cellular pathology of mitral valve prolapse. Cardiovasc Pathol 2010; 19:e113.
Fornes P, Heudes D, Fuzellier JF, et al. Correlation between clinical and histologic patterns of degenerative mitral valve insufficiency: a histomorphometric study of 130 excised segments. Cardiovasc Pathol 1999; 8:81.
Heidenreich PA, Bear J, Browner W, Foster E. The clinical impact of echocardiography on antibiotic prophylaxis use in patients with suspected mitral valve prolapse. Am J Med 1997; 102:337.
Devereux RB, Kramer-Fox R, Kligfield P. Mitral valve prolapse: causes, clinical manifestations, and management. Ann Intern Med 1989; 111:305.
Barron JT, Manrose DL, Liebson PR. Comparison of auscultation with two-dimensional and Doppler echocardiography in patients with suspected mitral valve prolapse. Clin Cardiol 1988; 11:401.
Weis AJ, Salcedo EE, Stewart WJ, et al. Anatomic explanation of mobile systolic clicks: implications for the clinical and echocardiographic diagnosis of mitral valve prolapse. Am Heart J 1995; 129:314.
Malcolm AD. Mitral valve prolapse associated with other disorders. Casual coincidence, common link, or fundamental genetic disturbance? Br Heart J 1985; 53:353.
Monin JL, Dehant P, Roiron C, et al. Functional assessment of mitral regurgitation by transthoracic echocardiography using standardized imaging planes diagnostic accuracy and outcome implications. J Am Coll Cardiol 2005; 46:302.
Pepi M, Tamborini G, Maltagliati A, et al. Head-to-head comparison of two- and three-dimensional transthoracic and transesophageal echocardiography in the localization of mitral valve prolapse. J Am Coll Cardiol 2006; 48:2524.
Hien MD, Großgasteiger M, Rauch H, et al. Experts and beginners benefit from three-dimensional echocardiography: a multicenter study on the assessment of mitral valve prolapse. J Am Soc Echocardiogr 2013; 26:828.
Mantovani F, Clavel MA, Vatury O, et al. Cleft-like indentations in myxomatous mitral valves by three-dimensional echocardiographic imaging. Heart 2015; 101:1111.
Enriquez-Sarano M, Avierinos JF, Messika-Zeitoun D, et al. Quantitative determinants of the outcome of asymptomatic mitral regurgitation. N Engl J Med 2005; 352:875.
Pizarro R, Bazzino OO, Oberti PF, et al. Prospective validation of the prognostic usefulness of brain natriuretic peptide in asymptomatic patients with chronic severe mitral regurgitation. J Am Coll Cardiol 2009; 54:1099.
Kang DH, Kim JH, Rim JH, et al. Comparison of early surgery versus conventional treatment in asymptomatic severe mitral regurgitation. Circulation 2009; 119:797.
Han Y, Peters DC, Salton CJ, et al. Cardiovascular magnetic resonance characterization of mitral valve prolapse. JACC Cardiovasc Imaging 2008; 1:294.
