Αποκλεισμός δεξιού σκέλους (RBBB)
Τι είναι ο αποκλεισμός δεξιού σκέλους;
Ο αποκλεισμός δεξιού σκέλους (ή block δεξιού σκέλους – RBBB) είναι μία μορφολογία που συναντάται στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, όταν ο τρόπος με τον οποίο άγεται (περνάει) το ρεύμα μέσα από το ηλεκτρικό κύκλωμα της καρδιάς διαφοροποιείται.
Πόσο συχνός είναι ο αποκλεισμός δεξιού σκέλους;
Η συχνότητα του RBBB αυξάνεται με την ηλικία. Σε μία προοπτική μελέτη που συμπεριέλαβε 855 άνδρες που παρακολουθούνταν για 30 χρόνια, η επίπτωση ήταν 0,8% σε ηλικίες άνω των 50 ετών και 11,3% σε ηλικίες άνω των 80 ετών. Η παρουσία του RBBB δεν είχε συσχέτιση με ύπαρξη ισχαιμίας στην καρδιά (στεφανιαίας νόσου), εμφράγματος μυοκαρδίου ή καρδιαγγειακών θανάτων. Αυτό σημαίνει ότι το RBBB περισσότερο φαίνεται να συσχετίζεται με σταδιακή εκφύλιση της καρδιάς. Παρόμοιες παρατηρήσεις αφορούν και για τον αποκλεισμό αριστερού σκέλους.
Το RBBB μπορεί να εμφανιστεί σπάνια και σε υγιείς καρδιές, σε ποσοστό 0,2% ως 2,3% .
Το ατελές RBBB (μία ιδιαίτερη μορφή του RBBB) μπορεί επίσης να βρεθεί σε υγιείς ανθρώπους, και σε αντίθεση με το RBBB , φαίνεται να έχει λιγότερη συσχέτιση με την ηλικία. Στατιστικά, το ατελές RBBB βρίσκεται σε περίπου 3,4 ως 13,5% του πληθυσμού.
Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν την δημιουργία του RBBB;
Πολλαπλά αίτια μπορεί να είναι υπεύθυνα για την εμφάνιση αποκλεισμού δεξιού σκέλους:
Δομική καρδιακή νόσος, όπως αυξημένες πιέσεις στην δεξιά κοιλία της καρδιάς, πνευμονική υπέρταση ή πνευμονική εμβολή, ή οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου, μυοκαρδιακή ισχαιμία ή μυοκαρδίτιδα. Λιγότερα συχνά αίτια αποτελούν οι μυοκαρδιοπάθειες, η αρτηριακή υπέρταση, και οι συγγενείς καρδιοπάθειες, ή σταδιακή εκφυλιστική νόσος του ηλεκτρικού κυκλώματος της καρδιάς (του επονομαζόμενου ερεθισματαγωγού συστήματος).
Ιατρογενή αίτια, από επεμβάσεις ή χειρουργεία, όπως δεξιός καθετηριασμός (συνήθως το RBBB είναι παροδικό και εμφανίζεται στο 5% των περιπτώσεων), κατάλυση (ablation) της καρδιάς κά.
Άλλα αίτια περιλαμβάνουν ηλεκτρολυτικές διαταραχές και αρρυθμιολογικά αίτια.
Ποια είναι η πρόγνωση του αποκλεισμού δεξιού σκέλους;
Η πρόγνωση των ασθενών με RBBB εξαρτάται από τον τύπο και την υποκείμενη αιτία που προκάλεσε την εμφάνισή του. Αν το RBBB εμφανίζεται σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, έμφραγμα μυοκαρδίου, ή άλλη δομική καρδιακή νόσο, η πρόγνωση είναι δυσμενής, και οι ασθενείς αυτοί χρήζουν προσεκτικής παρακολούθησης.
Αντιθέτως, όταν δεν υπάρχει σοβαρό υποκείμενο αίτιο, η πρόγνωση είναι πολύ καλή.
Ασθενείς με αποκλεισμό δεξιού σκέλους που βρέθηκε τυχαία, χωρίς δομική καρδιακή νόσο , και είναι ασυμπτωματικοί, γενικά δεν χρήζουν κάποιας περαιτέρω εξέτασης ή παρέμβασης.
Μετάφραση-Επιμέλεια
Μάριος Δ. Κολιός
Ειδικός Καρδιολόγος-Στρατιωτικός Ιατρός
Επιστημονικός Συνεργάτης Α’ Καρδιολογικής Κλινική ΠΓΝ Ιωαννίνων
Βιβλιογραφία
Zhang ZM, Rautaharju PM, Soliman EZ, et al. Mortality risk associated with bundle branch blocks and related repolarization abnormalities (from the Women’s Health Initiative [WHI]). Am J Cardiol 2012; 110:1489.
Badheka AO, Singh V, Patel NJ, et al. QRS duration on electrocardiography and cardiovascular mortality (from the National Health and Nutrition Examination Survey-III). Am J Cardiol 2013; 112:671.
Kobza R, Cuculi F, Abächerli R, et al. Twelve-lead electrocardiography in the young: physiologic and pathologic abnormalities. Heart Rhythm 2012; 9:2018.
Bussink BE, Holst AG, Jespersen L, et al. Right bundle branch block: prevalence, risk factors, and outcome in the general population: results from the Copenhagen City Heart Study. Eur Heart J 2013; 34:138.
