Αλκοόλ

---

Είναι το αλκοόλ υγιεινό;

Αυτή η ερώτηση δεν έχει μία ξεκάθαρη απάντηση, για πολλούς λόγους. Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλης μπορεί να οδηγήσει σε ατυχήματα και τραυματισμούς, καθώς και σε ηπατική νόσο (συκώτι), υψηλή αρτηριακή πίεση, καρκίνο, και συγγενείς διαμαρτίες.

Παρόλα αυτά, μικρή κατανάλωση αλκοόλης ίσως να προσφέρει κάποια πλεονεκτήματα, όσο αφορά την καρδιά και τη λειτουργία της. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό το όφελος και ο κίνδυνος από την κατανάλωση αλκοόλ ώστε να λαμβάνεται μία σωστή και ενημερωμένη απόφαση όσο αφορά την χρήση του.

 

Πόσο είναι ένα ποτό;

Τα αλκοολούχα ποτά είναι σε ποικίλες μορφές και περιέχουν διαφορετικές ποσότητες καθαρής αλκοόλης (αιθανόλης). Μία μερίδα αλκοόλ ορίζεται η περιεκτικότητα 10 με 15 γραμμαρίων αιθανόλης, και μπορεί να περιέχεται σε:

Ένα κουτάκι μπύρας (330 ml)

Ένα ποτήρι κρασί (150 ml)

Ένα σφηνάκι ποτού υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ (50ml)

Ως ήπια προς μέτρια ορίζεται η κατανάλωση 3 ως 9 μερίδων αλκοόλης ανά εβδομάδα, ανάλογα και με την ηλικία, το φύλο αλλά και άλλους παράγοντες.

 

 

Αλκοόλ και Υγεία

Πολλαπλές έρευνες και μελέτες αναδεικνύουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων προβλημάτων υγείας

Καρδιαγγειακή Νόσος: Η καρδιαγγειακή νόσος, στην οποία συμπεριλαμβάνονται διαταραχές της καρδιάς, του αίματος και της κυκλοφορίας αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου στις ΗΠΑ, ειδικά όταν η κατανάλωση αλκοόλης είναι υψηλή ή στα όρια του εθισμού.

Αρτηριακή Υπέρταση: Οι άνθρωποι που καταναλώνουν πάνω από 2 ποτά την ημέρα, έχουν διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν αρτηριακή πίεση σε σχέση με εκείνους που δεν καταναλώνουν αλκοόλ. Παρόλα αυτά, η επίδραση της αιθανόλης σε κατανάλωση κάτω των δύο ποτών την ημέρα, παραμένει ασαφής.

Έμφραγμα: Η κατανάλωση υψηλής ποσότητας αλκοόλης συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου. Αντιθέτως , μικρή κατανάλωση (1-2 μερίδες αλκοόλης) φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος.

Κολπική μαρμαρυγή: Η λήψη αρκετών ποτών σε μία συγκεκριμένη περίσταση, ακόμα και σε νέους που γενικά ακολουθούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής και δεν καταναλώνουν αλκοόλ, μπορεί να προκαλέσει διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, συμπεριλαμβανομένου κολπικής μαρμαρυγής. Ίσως να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής ακόμα και σε μέτρια κατανάλωση αλκοόλης.

Περιφερική Αγγειακή Νόσος: Η περιφερική αγγειακή νόσος μπορεί να προκαλέσει πόνο στις γαστροκνημίες (στα πόδια) κατά την βάδιση, κατάσταση που είναι γνωστή ως χωλότητα. Η υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιτείνει την εμφάνισή της, ενώ ίσως πολύ μικρή κατανάλωση αλκοόλ να συσχετίζεται με μείωση του κινδύνου  σε άτομα που δεν έχουν κανένα άλλο γνωστό πρόβλημα υγείας.

Εγκεφαλικό: Η κατανάλωση αλκοόλ έχει βρεθεί ότι επηρεάζει τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο με πολλαπλούς τρόπους, ανάλογα και με την ποσότητα αλκοόλης που καταναλώνεται. Το εγκεφαλικό προκύπτει όταν εγκεφαλικός ιστός νεκρώνεται ως αποτέλεσμα αιφνίδιας , σοβαρής διαταραχής της αιματικής ροής και ανεπαρκούς οξυγόνωσης του ιστού. Τα εγκεφαλικά μπορεί να οφείλονται σε απόφραξη (ισχαιμικά) ή ρήξη (αιμορραγικά) ενός από τα αγγεία που τροφοδοτούν τον εγκέφαλο. Η υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο τόσο για ισχαιμικό όσο και για αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Μέτρια κατανάλωση αλκοόλ συσχετίζεται με λιγότερα ισχαιμικά εγκεφαλικά, με τον κίνδυνο να είναι ακόμη χαμηλότερος σε άτομα που καταναλώνουν ένα ή λιγότερα ποτά ανά ημέρα. Αντιθέτως, ο κίνδυνος για αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο φαίνεται να αυξάνεται σημαντικά, ακόμα και με πολύ μικρή κατανάλωση αλκοόλ.

Καρκίνος μαστού: Υπάρχουν στοιχεία που αναδεικνύουν συσχέτιση μεταξύ λήψης αλκοόλ και αυξημένης πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου μαστού σε γυναίκες που λαμβάνουν τρία ή περισσότερα ποτήρια αλκοολούχου ποτού. Ακόμα και μικρή κατανάλωση αλκοόλης φαίνεται ότι αυξάνει αυτόν τον κίνδυνο.

Καρκίνοι κεφαλής και τραχήλου (λαιμού) και πεπτικού συστήματος: Η αιθανόλη έχει συσχετισθεί με πολλαπλά είδη καρκίνων, ακόμα και σε μικρές ποσότητες. Άτομα που καπνίζουν και πίνουν αλκοόλ, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν κάποιας μορφής καρκίνο, μεγαλύτερη και από αυτή που αναμενόταν από τον κάθε παράγοντα ξεχωριστά. Ο καρκίνος που προέρχεται από ηπατικά κύτταρα (συκώτι-ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα) έχει συσχετισθεί ισχυρά με την κατανάλωση αιθανόλης. Επιπλέον, ακόμα και σε χαμηλά επίπεδα, η αιθανόλη μπορεί να αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο, όταν καταναλώνεται από άτομα με φλεγμονή ήπατος (ηπατίτιδα) λόγω μόλυνσης (λοίμωξης) από ορισμένους ιούς (πχ ιός Ηπατίτιδας C). Άτομα με χρόνια ηπατίτιδα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση αλκοόλης.

Κίρρωση: Χαμηλά επίπεδα αλκοόλης δεν είναι ξεκάθαρο αν προκαλούν κίρρωση ήπατος, αλλά υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ συσχετίζεται με εμφάνιση κίρρωσης, ακόμα και σε απουσία άλλων παραγόντων κινδύνου.

Εγκυμοσύνη: Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για συγγενείς διαμαρτίες όταν η μητέρα καταναλώνει αλκοόλ. Η κατάχρηση αιθανόλης μπορεί να προκαλέσει αλκοολική εμβρυοπάθεια, κατά την οποία αποτρέπεται η φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου, μπορεί να προκληθεί νοητική υστέρηση και διαταραχή νοητικής ανάπτυξης, δυσμορφίες κρανίου και προσώπου καθώς και άλλες συγγενείς διαμαρτίες.

Επιπλέον η κατάχρηση αιθανόλης συσχετίζεται με χολολιθίαση, παγκρεατίτιδα, οστεοπόρωση, βία, αυτοκτονικό ιδεασμό και ατυχήματα.

Είναι το αλκοόλ ασφαλές για εμένα;

Είναι δύσκολο να ζυγίσεις τα οφέλη σε σχέση με τα μειονεκτήματα που προκύπτουν από την κατανάλωση αλκοόλ. Μερικά σημαντικά συμπεράσματα είναι τα εξής:

Η έναρξη κατανάλωσης αλκοόλ μπορεί να μην είναι ενδεδειγμένη σε άτομα που δεν έπιναν αλκοόλ για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η έναρξη κατανάλωσης σε άτομα που ως τότε δεν έπιναν αλκοόλ, στη μέση ή σε μεγαλύτερη ηλικία, έχει κάποιο όφελος.

Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ από νέους ή μεσήλικες, ιδίως γυναίκες, αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από τα πιο συχνά αίτια, όπως καρκίνος μαστού ή τραύμα. Επίσης , άνδρες ηλικίας ως 45 ετών πιθανότατα να έχουν βλαβερές συνέπειες από την αιθανόλη παρά όφελος.

Ακόμα και μικρή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να είναι επικίνδυνη για ορισμένες ομάδες πληθυσμού.

 

Λόγοι για να αποφύγω το αλκοόλ:

Η κατανάλωση αιθανόλης δεν συνιστάται από άτομα:

• Νέα, ειδικά κάτω των 21 ετών
• Εγκύους
• Με θετικό οικογενειακό ιστορικό αλκοολισμού
• Με νόσο ήπατος (συκώτι) ή παγκρέατος
• Με προκαρκινωματώδη κατάσταση πεπτικού συστήματος
• Που χρησιμοποιούν δυνητικά επικίνδυνα μηχανήματα ή συσκευές (οδηγοί, πιλότοι, οικοδόμοι κτλ.)

 

Μία ασφαλής δόση αιθανόλης υπάρχει;

Όχι. Όπως ήδη αναφέρθηκε, για ορισμένους ανθρώπους η πλήρης αποχή από το αλκοόλ θεωρείται ασφαλής. Σε περίπτωση μη ύπαρξης κάποιου σοβαρού προβλήματος υγείας, γενικά συστήνεται:

• Όχι περισσότερο από 2 μερίδες αιθανόλης (πχ 2 ποτήρια κρασί ή ένα κουτί μπύρα) για άνδρες
• Όχι περισσότερο από 1 μερίδα αιθανόλης για γυναίκες