Επανεκκίνηση καρδιάς
Ευρωπαϊκή Ημέρα Επανεκκίνησης της Καρδιάς
16 Οκτωβρίου
Μία στρατηγική του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης για την αφύπνιση του κοινού στην καρδιακή ανακοπή
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αναζωογόνησης (European Resuscitation Council-ERC) είναι ένας Ευρωπαϊκός μη κερδοσκοπικός διεπιστημονικός οργανισμός που εξειδικεύεται στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση και την επείγουσα ιατρική. Ιδρύθηκε το 1989 και η κεντρική διεύθυνση εδρεύει στο Antwerp του Βελγίου. Το ERC αποτελείται από ένα δίκτυο εθνικών συμβουλίων αναζωογόνησης, και η Αποστολή του είναι «η διατήρηση της ανθρώπινης ζωής με την διενέργεια υψηλής ποιότητας αναζωογόνησης διαθέσιμης σε όλους». Ο κύριος στόχος του ERC είναι να προτείνει μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν να αυξηθεί η επιβίωση μετά από καρδιακή ανακοπή εντός ή εκτός νοσοκομείου στην Ευρώπη. Αυτή η σκληρή προσπάθεια μπορεί να επιτευχθεί με την αφύπνιση στοχευμένου κοινού και την ενημέρωσή του μέσω μίας σειράς αφοσιωμένων στην καρδιακή ανακοπή δραστηριοτήτων. Ο πυρήνας των δραστηριοτήτων του ERC εστιάζεται στην «Utstein Formula της Επιβίωσης» , η οποία περιλαμβάνει την ανάδειξη επιστημονικών στοιχείων, την εκπαίδευση με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την εφαρμογή της γνώσης στην καθημερινή πράξη. Τα ποσοστά επιβίωσης μπορούν να αυξηθούν με την βελτίωση κάθε ενός από τα προαναφερθέντα στοιχεία.
Όσο αφορά το επιστημονικό στοιχείο, το ERC συμβάλει στην διενέργεια ερευνών που διεξάγονται τακτικά από την ILCOR (International Liaison Committee on Resuscitation-Διεθνής Σύνδεσμος για την Αναζωογόνηση), και συνθέτει κατευθυντήριες οδηγίες για την αναζωογόνηση. Το ERC επιπλέον οργανώνει επιστημονικά συνέδρια και εκδίδει το περιοδικό «Resuscitation-Αναζωογόνηση» , που αποτελεί επίσημη έκδοση του ERC.
Όσο αφορά το εκπαιδευτικό στοιχείο, το ERC οργανώνει σεμινάρια αναζωογόνησης για απλούς πολίτες και επαγγελματίες υγείας.
Όσο αφορά την εφαρμογή και εξάπλωση της γνώσης, το ERC συνδέεται με εθνικούς φορείς αναζωογόνησης, και συμβάλλει στην αφύπνιση και εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Παρά την ανάδειξη νέων κατευθυντήριων οδηγιών και την ανάπτυξη της τεχνολογίας, τα ποσοστά επιβίωσης καρδιακών ανακοπών εκτός νοσοκομείου παραμένουν παγκοσμίως χαμηλά. Το ακριβές φορτίο καρδιακής ανακοπής στην Ευρώπη είναι καταγεγραμμένο με μεγάλη ακρίβεια. Η καταγεγραμμένη επιβίωση ποικίλει ευρέως από περιοχή σε περιοχή, αλλά κατά μέσο όρο κυμαίνεται στο 11% (από 6-31%) για καρδιακές ανακοπές από οποιοδήποτε αίτιο, και 21% (από 8-43%) για καρδιακές ανακοπές με απινιδώσιμο ρυθμό (κοιλιακή μαρμαρυγή ή άσφυγμη κοιλιακή ταχυκαρδία). Οι ευρείες διαφορές στα ποσοστά επιβίωσης από χώρα σε χώρα οφείλονται, εν μέρη στην μη ύπαρξη πλήρους συμφωνίας για τον τρόπο με τον οποίο ορίζεται και στοιχειοθετείται μία καρδιακή ανακοπή από τα συστήματα καταγραφής, αλλά και επειδή υπάρχουν πραγματικές διαφορές στην επιδημιολογία, στην οργάνωση , στην εκπαίδευση και στην αντιμετώπιση της καρδιακής ανακοπής. Η καρδιακή ανακοπή συσχετίζεται με σοβαρές , δυσμενείς επιπτώσεις τόσο σε ατομικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Ο αριθμός των ανεπιτυχών αναζωογονήσεων κάθε έτος είναι οκτώ φορές μεγαλύτερος από ότι οι θάνατοι από τροχαία δυστυχήματα. Η επιβίωση εξωνοσοκομειακής ανακοπής εξαρτάται από παράγοντες όπως το μέρος που λαμβάνει χώρα η ανακοπή, την ικανότητα των παρευρισκομένων να αναγνωρίσουν έγκαιρα την ανακοπή και να ξεκινήσουν καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ- Cardiopulmonary Resuscitation-CPR), και την ταχύτητα με την οποία θα κληθεί και θα φτάσει στο σημείο της ανακοπής εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι η επιβίωση διπλασιάζεται, όταν εφαρμόζεται ΚΑΡΠΑ από τους παρευρισκόμενους, ενώ η καθυστερημένη θεραπεία αυξάνει τη θνητότητα. Σε μαρτυρούμενη από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό ανακοπή, μία ζωή σώζεται κατά μέσο όρο σε κάθε 16 με 23 ανακοπές. Σε μαρτυρούμενη καρδιακή ανακοπή από απλούς πολίτες που δεν εφαρμόζουν ΚΑΡΠΑ, μία ζωή σώζεται κατά μέσο όρο σε κάθε 17 με 71 ανακοπές.
Σε μαρτυρούμενη καρδιακή ανακοπή από απλούς πολίτες που εφαρμόζουν ΚΑΡΠΑ, μία ζωή σώζεται κατά μέσο όρο σε κάθε 24 με 36 ανακοπές. Για το λόγο αυτό, το ERC αναγνωρίζει πως ο καλύτερος τρόπος για να αυξηθούν τα ποσοστά επιβίωσης εξωνοσοκομειακών ανακοπών είναι να αυξηθεί η εφαρμογή ΚΑΡΠΑ από απλούς πολίτες που είναι μάρτυρες του συμβάντος. Εάν εκπαιδεύονταν περισσότεροι απλοί πολίτες και αν τοποθετούνταν σε στρατηγικές θέσεις περισσότεροι Αυτόματοι Εξωτερικοί Απινιδωτές (ΑΕΑ, Automated External Defibrillators-AEDs), περισσότεροι από 50% των θανάτων από καρδιακή ανακοπή θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί.
Η αφύπνιση του κοινού για την αναζωογόνηση, συνδέεται άμεσα με την εκπαίδευση. Το ERC εκπαιδεύει στην Βασική Υποστήριξη Ζωής (BLS-Basic Life Support), από το 1992. Η εφαρμογή ΚΑΡΠΑ από απλούς πολίτες, μπορεί να βελτιώσει δραματικά τα ποσοστά επιβίωσης, και για το λόγο αυτό η διάφορες καμπάνιες για την ενημέρωση του κοινού, συνεχώς αυξάνονται, κάτι που υιοθετεί και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στα πλαίσια της στρατηγικής για της ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού, το ERC έχει ανακοινώσει ότι η 16η Οκτωβρίου θα είναι η Ετήσια Ημέρα Αφύπνισης για την Καρδιακή Ανακοπή, και θα ονομάζεται «Ημέρα Επανεκκίνησης της Καρδιάς-Restart a Heart Day». Κάθε χρόνο, η προσπάθεια αφύπνισης του κοινού θα εστιάζεται σε ένα διαφορετικό θέμα ή κοινωνική ομάδα.
Φέτος , το θέμα της Ημέρας Επανεκκίνησης της Καρδιάς είναι «Η Κοινότητα Σώζει Ζωές», με την ελπίδα ότι όλα τα εθνικά συμβούλια θα προάγουν την αφύπνιση για την εφαρμογή ΚΑΡΠΑ από τις κοινότητες κάθε χώρας και την οργάνωση αντιμετώπισης καρδιακών ανακοπών σε τοπικό επίπεδο. Η πολιτική που ακολουθεί κάθε χώρα έχει τη δύναμη και την ικανότητα να αυξήσει την προθυμία των πολιτών να εφαρμόσουν ΚΑΡΠΑ. Ένα καλό παράδειγμα είναι η καμπάνια για εφαρμογή μόνο θωρακικών συμπιέσεων από το American Heart Association, που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση εφαρμογής ΚΑΡΠΑ από παρευρισκόμενους και την βελτίωση στην επιβίωση.
Το Internet, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και όλες οι σύγχρονες τεχνολογίες, παίζουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο www.erc.edu και να λάβετε μέρος σε σεμινάρια στο www.facebook.com/cardiopulmonaryseminarsipeiros .
Πηγή: Marios Georgiou, Director of External Affairs for the ERC . Restart a Heart Day: A strategy by the European Resuscitation Council to raise cardiac arrest awareness, Resuscitation 84 (2013) 1157-1158
Μετάφραση-Επιμέλεια: Μάριος Δ. Κολιός, Ειδικός Καρδιολόγος-Στρατιωτικός Ιατρός
